تمشک از جمله میوه‌های جنگلی است که دارای فواید و خواص درمانی بیشماری می‌باشد. در طب سنتـی از این میوه خوشمزه برای سلامت پوست، مو، تناسب اندام و درمان بسیاری از بیماری‌ها استفاده می‌شود.
تمشک میوه‌ای مشابه شاه توت و توت‌فرنگی است که به رنگ‌های زرد و سرخ مایل به سیاه یافت می‌شود. درختچه‌ی تمشک از تیره گل سرخیان می‌باشد و به حالت وحشی در نقاط گرم و ساحلی مرطوبی نظیر گیلان، مازندران و آذربایجان رشد می‌کند. این گیاه دارای ساقه‌های تیغ‌داری است که در کنار جاده‌ها، مزارع و جنگل‌ها به صورت انبوه می‌روید.
میوه‌ی تمشک ترش مزه است و به طریق مختلف خام یا پخته، شربت، مربا، کمپوت و… مصرف می‌شود. نام دیگر این گیاه، توت وحشی و سه گلی می‌باشد. برگ‌های تمشک بیضی شکل و اطراف آن کنگره کنگره و به شکل دندانه‌های اره‌ای می‌باشد. گل‌های گیاه تمشک به رنگ‌های سفید و صورتی است که در ماه مرداد پدیدار و تا مهر ادامه دارند. در طب سنتی از قسمت‌های مختلف این گیاه همچون میوه، برگ، تخم، دانه و گل آن استفاده می‌گردد.
طبع تمشک در طب سنتی
بر طبق اطلاعات بیان شده از طب سنتی، طبع تمشک خشک و سرد می‌باشد.
خواص تمشک در طب سنتی
- تمشک دارای ویتامین‌های C و K می‌باشد و بدین دلیل دارای خواص نرم کنندگی و ضد اسکوربوت می‌باشد.
- در طب سنتی از جوشانده‌ی برگ تمشک برای رفع انسداد مجاری اداری استفاده می‌گردد. به این صورت که مقدار ۲۵ گرم از برگ‌های تمشک را در یک لیتر آن بجوشانید و مصرف نمایید.
- برای تصفیه خون از تمشک بهره گیرید.
- استفاده از تمشک برای افرادی که مبتلا به روماتیسم هستند، بسیار مناسب است.
- تمشک مشکل یبوست را برطرف می‌کند. برای رفع این عارضه، بهتر است تمشک را به همراه تخم آن مصرف کنید. درست است که مصرف تخم تمشک مقداری سخت است اما وقتی که خورده شود، در درمان بیماری یبوست و خشکی مزاج بسیار موثر و مفید می‌باشد.
- تمشک به دلیل دارا بودن اسید سالسیلیک برای تسکین و بهبود درد بسیار کارآمد است.
- استفاده از تمشک باعث قلیایی شدن خون می‌شود و استفاده از آن به عزیزانی که دارای مشکل دیابت می‌باشند، بسیار توسعه می‌گردد.
- در طب سنتی برای درمان بیماری سرخک و مخملک، مصرف شربت تمشک توصیه می‌گردد. برای تهیه شربت تمشک به این صورت عمل کنید که مقدار ۸۷۵ گرم قند را به همراه ۵۰۰ گرم تمشک بجوشانید و پس از قوام آمدن، آن را از روی حرارت بردارید.
- برای درمان تب، مقداری از شربت تمشک را در لیوان بریزید و به آن آب اضافه کنید. پس از همزدن آن را نوش جان کنید.
- عزیزانی که دارای التهاب مجاری ادرار، التهاب گلو، تب‌های صفراوی می‌باشند، تمشک را در سبد غذایی روزانه خود بگنجانند.
- برای درمان ترشحات زنانگی، خونریزی در فواصل قاعدگی، اخلاط خونی، وجود خون در ادرار، رفع گرفتگی صدا، آب آوردن نسوج و درمان بیماری‌های پوستی از جوشانده گل یا برگ تمشک استفاده کنید. برای تهیه این جوشانده به این صورت عمل کنید که مقدار ۲۰ الی ۵۰ گرم از گل و یا برگ تشمک را در یک لیتر آب بریزید و آن را بر روی حرارت ملایم قرار دهید تا به جوش آید و به خوبی دم بکشد. پس از دم کشیدن آن را از صافی عبور دهید و نوش جان کنید. طریقه مصرف این دمنوش به این صورت می‌باشد که پس از هر وعده غذایی مقدار یک استکان از این جوشانده را میل نمایید.
- برای درمان زخم‌های دهان، ورم لثه، درد گلو، ورم لوزه، از جوشانده‌ی گل یا برگ تمشک به همان صورت که گفته شد، استفاده نمایید با این تفاوت که بیمار برای رفع این عوارض، مقداری از جوشانده را در دهان میریزد و در حدود دو الی سه دقیقه غرغره می‌کند.
- برای درمان اسهال و ورم روده از جوشانده برگ تمشک استفاده کنید. به این صورت که مقدار ۴۰ الی ۵۰ گرم از برگ خشک شده‌ی تمشک را در یک ظرف بریزید و به آن مقدار یک لیتر آب سرد اضافه کنید. ظرف را بر روی حرارت قرار دهید تا به جوش آید. پس از جوش آمدن اجازه دهید برای مدت زمان پنج الی ده دقیقه بر روی حرارت بسیار ملایم به خوبی دم بکشد. سپس آن را از صافی عبور دهید و سه بار در روز به میزان یک استکان مصرف نمایید تا بهبودی حاصل شود. در طب سنتی از این جوشانده برای درمان درد معده، ترشی معدع، نفخ و تشنج معده استفاده می‌شود.
- استفاده از جوشانده برگ تمشک به میزان ۳ الی ۴ فنجان در روز و بین وعده‌های اصلی غذایی، برای بند آمدن ادرار بسیار مناسب است و بهترین دارو برای تسکین درد کیسه مثانه شناخته شده است.
- برای درمان دردهای نقرسی و رماتیسم از جوشانده برگ خشک تمشک به میزان ۴۰ تا ۵۰ گرم استفاده نمایید.
- برای درمان بیماری برفک، رفع جوش و آکنه و یا هر نوع از تحریکات پوستی، به این صورت عمل کنید که میزان ۱۰۰ گرم از برگ خشک شده‌ی تمشک را در یک لیتر آب بجوشانید و پس از دم کشیدن و عبور دادن آن از صافی از آن به عنوان یک محلول شست‌وشو استفاده کنید.
- تمشک دارای خواص ضدعفونی کنندگی است.
- تمشک به دلیل دارا بودن ویتامین C و K برای درمان فشار خون و اوره بسیار مفید و کارآمد است.
- برای التیام بیماری‌های پوستی به این صورت عمل کنید که برگ تازه تمشک را بپزید و آن را بر روی محل مورد نظر قرار دهید.
- تمشک عرق آور است.
- تمشک سرشار از املاح مفیدی مانند فسفر، آهن و کلسیم است.
- میوه‌ی تمشک مقوی و اشتها آور است.
- برای لاغری و کاهش وزن از تمشک بهره جویید. تمشک دارای فیبر و منگنز می‌باشد. فیبر موجود در آن باعث سیر نگه داشتن طولانی مدت شما می‌گردد. همچنین میزان کالری موجود در تمشک بسیار کم می‌باشد و عاری از هر گونه چربی است. بنابراین استفاده از تمشک می‌تواند یک گزینه عالی برای رژیم غذایی کاهش وزن شما باشد.
- برای رفع و درمان کم خونی از تمشک استفاده کنید.
- تمشک به دلیل دارا بودن الاگیک اسید، به پیشگیری از دچار شدن به انواع مختلف سرطان‌ها می‌پردازد. اسید الاگیک به عنوان یک آنتی اکسیدان قوی عمل می‌کند و از تولید سلول‌های سرطانی پیشگری می‌کند.
- تمشک به دلیل غنی بودن از فیبر به حفظ سلامت قلب کمک شایانی می‌کند.
- در طب سنتی از این میوه‌ی بسیار مغذی برای بهبود باروری، بهبود بهداشت جنسی و کاهش سقط جنین استفاده می‌گردد.
- برای افزایش سلامت چشم از تمشک استفاده کنید.
- برای افزایش و تقویت سیستم ایمنی بدن خود، تمشک را در رژیم غذایی روزانه خود قرار دهید. تمشک به دلیل دارا بودن ویتامین C و بتاکاروتن باعث افزایش سیستم ایمنی بدن می‌گردد.
- تمشک به دلیل دارا بودن عناصر مفید در خود در افزایش و حفظ عملکرد حافظه نقش بسزایی دارد.
- تمشک سرشار از آنتی اکسیدان است و به همین دلیل برای سلامت پوست بسیار عالی است. مواد قندی موجود در تمشک باعث کاهش علائم پیری زودرس می‌گردد.
- برای بهبود عملکرد هضم از تمشک استفاده کنید.
- پلی فنول موجود در تمشک به سلامت غضروف‌ها کمک کرده و مشکلات ورم مفاصل را کاهش می‌دهد.
- استفاده از تمشک و برگ‌های آن به مادران باردار توصیه می‌گردد. مادرانی که در دوران بارداری برگ تمشک را مصرف می‌کنند، کمتر دچار پارگی کیسه آب در زایمان می‌شوند. همچنین مصرف برگ تمشک زایمان را آسانتر می‌کند.
- مادران باردار برای کاهش حالت تهوع در دوران بارداری بهتر است از تمشک و چای تمشک استفاده کنند.
- اگر مادران پس از زایمان با کاهش شیر مواجه شدند، می‌توانند از تمشک و چای آن استفاده کنند زیرا مصرف آن به افزایش شیر آنها کمک شایانی خواهد کرد.
- تمشک به دلیل دارا بودن مقادیر بالای ویتامین‌ها و مواد معدنی مانند منیزیم، نیاسین، پتاسیم و مس به رشد جنین کمک می‌کند.
- استفاده از تمشک به دلیل دارا بودن ویتامین C برای رشد و ترمیم بافت‌های بدن الزامی است.
- برای بهبود سلامت مو از تمشک استفاده کنید. اسید فولیک، منیزیم و سیلسیم موجود در تمشک قرمز به بهبود کیفیت مو و رشد سریع آنها کمک شایانی می‌کند.
خواص آب تمشک در طب سنتی
- استفاده از آب تمشک باعث براق شدن و سلامت موها می‌گردد.
- آب تمشک باعث بهبود عملکرد گردش خون در بدن می‌شود.
- استفاده از آب تمشک برای کاهش آلرژی بسیار موثر است.
- نوشیدن آب تمشک برای نرم کردن حرکات روده بسیار کارآمد است.
- آب تمشک به دلیل سرشار بودن از ویتامین C، B و K برای تقویت و سلامت استخوان‌ها مفید می‌باشد.
- برای کاهش وزن و افزایش چربی سوزی بدن از آب تمشک بهره جویید.
- آب تمشک سرشار از مواد مغذی می‌باشد و می‌تواند یک گزینه مناسب برای وعده‌ی صبحانه شما باشد. سعی کنید صبح خود را با یک لیوان آب تمشک شروع کنید تا در طول روز احساس شادابی و انرژی داشته باشید.
نکات کلیدی که قبل از مصرف تمشک باید آنها را رعایت کنید:
- تا جایی که میتوانید از مصرف آب تمشک صنعتی پرهیز کنید زیرا دارای مواد نگهدارنده می‌باشد. برای حفظ سلامتی بدن و تغذیه مناسب میتوانید در خانه به راحتی آب تمشک را بگیرید و به طور روزانه مصرف کنید.
- در ابتدا و قبل از مصرف تمشک، آن را به خوبی تمیز کنید و بشویید.
خواص عرق تمشک در طب سنتی
- در طب سنتی از عرق تمشک برای درمان سرماخوردگی، تب و سرفه استفاده می‌شود.
- برای درمان حصبه از عرق تمشک بهره گیرید.
- عرق تمشک برای درمان سرخک بسیار موثر است.
- عرق تمشک دارای خاصیت خلط آوری است.
- برای رفع غلظت خون از عرق تمشک استفاده کنید.
- عرق تمشک مقوی قوای جنسی می‌باشد.
- ادرار آور است.
- عرق تمشک ضد فشار خون می‌باشد.
- برای تقویت و پاکسازی کبد خود روزانه دو فنجان عرق تمشک میل کنید.
- در طب سنتی برای درمان زخم روده از عرق تمشک استفاده می‌شود.
- برای رفع برآمدگی اطراف چشم از عرق تمشک استفاده کنید.
- استفاده از عرق تمشک باعث افزایش تعریق در بدن می‌گردد.
- مصرف عرق تمشک باعث کاهش آب بزاق می‌گردد.
- درمان و رفع ترشی معده
- استفاده از عرق تمشک یک گزینه عالی برای درمان سنگ کلیه می‌باشد.
- رفع ناراحتی‌های قاعدگی و ضد خونریزی رحم
- برای پیشگیری از دچار شدن به روماتیسم از عرق تمشک استفاده کنید.
مضرات تمشک
استفاده‌‌ی بیش از اندازه در مصرف تمشک باعث افزایش صفرا و ناراحتی‌های کبدی و قلبی می‌گردد. همچنین خوردن تمشک در برخی از افراد منجر به سردرد می‌شود. بنابراین این عزیزان در مصرف تمشک جانب احتیاط را رعایت کنند.
طرز تهیه سس تمشک
برای تهیه سس تمشک به ۲۰ گرم کره، یک قاشق غذاخوری پودر شکر، ۲۵۰ گرم تمشک، دو الی سه قاشق غذاخوری تمشک و مقداری شکر نیاز داریم. برای تهیه ابتدا ۲۰ گرم کره را با یک قاشق غذاخوری شکر و آب پرتقال مخلوط کنید و آن را بر روی حرارت قرار دهید و شروع به همزدن کنید. پس از گذشت ده الی پانزده دقیقه، تمشک‌ها را به آن اضافه کنید. دقت کنید که ابتدا تمشک‌ها را تمیز کنید و به خوبی بشویید و اجازه دهید آب آن گرفته شود و سپس استفاده کنید. حالا مقدار کافی شکر را به آن اضافه کنید. این ترکیب باید بر روی حرارت باقی بماند تا قوام دار شود. پس از پخته شدن با استفاده از گوشکوب برقی آن را پوره کنید. این سس را میتوانید به مدت ۶ ماه در یخچال نگهداری کنید و از آن در تزیین بستنی و انواع دسرها استفاده کنید.
از تمشک به دلیل دارا بودن خواص درمانی فوق‌العاده می‌توان ماسک‌های زیبایی تهیه نمود. در ادامه به معرفی برترین ماسک‌های زیبایی تهیه شده با تمشک و خواص درمانی آن می‌پردازیم.
ماسک تمشک برای درمان منافذ باز پوست
برای تهیه این ماسک طبیعی و خانگی به ۱۰۰ گرم تمشک تازه، ۲۰ گرم بادام آسیاب شده، ۲۰ گرم عسل و یک عدد زرده تخم‌مرغ نیاز داریم. تمشک‌ها را پوره کنید و سپس باقی مواد را به آن اضافه کنید. این ترکیب را بر روی پوست تمیز خود پوشش دهید و پس از گذشت بیست دقیقه با آب ولرم شستشو دهید.
ماسک تمشک مناسب برای پوست‌های کدر
برای تهیه این ماسک به یک الی دو قاشق غذاخوری تمشک و یک فنجان چای سبز دم کشیده نیاز داریم. ابتدا چای سبز را دم کنید و برگ‌های چای را در ظرفی بریزید و به آن تمشک‌های پوره شده را اضافه کنید. به خوبی هم بزنید تا خمیری شکل شوند. ترکیب را برای مدت زمان ۱۵ دقیقه بر روی پوست خود قرار دهید و سپس با آب ولرم شستشو دهید.
با تشکر از شما دوست گرامی
در صورت تمایل به تهیه عرقیحات گیاهی میتوانید به
فروشگاه اینترنتی عرقیجات گیاهی کاکوتی مراجعه نماید و خرید خود را در کوتاه ترین زمان ممکن ثبت نمایید . برای دانلود اپلیکیشن اندروید کاکوتی اینجا کلیک کنید