یکی از ارزشمندترین ادویههای موجود در جهان که جایگاه بسیار بالایی در طب سنتی دارد، هل است. این دانهی گیاهی در اکثر آشپزخانهها موجود است و از عطر و رایحهی بسیار بالایی برخوردار است. از هل که به ملکهی ادویهها معروف است، در پخت انواع غذاها، نوشیدنیها، چای و دسرها استفاده میشود. هل در بین ایرانیان و طب سنتی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است، به طوری که امکان ندارد در ایران از این ادویهی خوش عطر و بو در تهیهی حلوا یا قیمهی نذری استفاده نشود.
هل جزء گیاهان علفی چند ساله، سبز و بوتهای است که ارتفاع آن به ۲ونیم الی ۱۲ متر میرسد. هل از تیره زنجبیلیان و راستهی زنجبیل سانان با برگهای سبز و ارتفاع ۶۰ سانتیمتر است که به صورت وحشی و پرورشی میروید. هل دارای گلهای زرد و کوچک چسبیده به ساقه و میوههای کپسولی شکل زرد یا سبز روشن است که اندازهی این میوهها حدود یک الی دو سانتیمتر است. گلهای این گیاه در اوایل فصل بهار تا اواسط فصل تابستان خودنمایی میکنند. از مرغوبترین گونه هل میتوان به هل صادراتی یا هل سیلانی اشاره نمود که رنگ آن پس از خشک کردن به رنگ قهوهای تیره تغییر یافته و در داخل هر کپسول، ۱۲ الی ۵۰ عدد دانه یا بذر هل وجود دارد. در هل سیلانی، رنگ دانهها قهوهای تیره و به شکل قلب یا مثلث است. نامهای دیگر هل عبارتند از، فافله صغار، حماما، حب الهال، هال، جبهان، آذرا، هیل، هال، کبار، صاغله و قاقله، قاقله غراب، قاقله کبار، قاقله ذکر، قاقله انثی، هیل بوا، خیربوا، هال بوا و هیل غراب.
قدمت استفاده از این دانهی معطر به ۴۰۰۰ سال پیش باز میگردد و اکنون این گیاه در اکثر کشورهای شبه قاره نظیر قاره هند، بوتان، چین، مالزی، ویتنام، ژاپن، نپال، کره، تانزانیا و سریلانکا کشت میشود. در کشور هند این گیاه در دونوع اصلی کشت میشود که عبارتند از هل سبز و هل سیاه. هل سبز از سایر هلها ( هل سیاه، سفید و هل رسمی)، بزرگتر است و در کشور مالزی و هند یافت میشود. این نوع از هل، جزء رایجترین نوع هل است که از آن برای طعم دار کردن انواع غذاها و نوشیدنیها استفاده میشود. هل سیاه که بیشتر در مناطق شرقی هیمالیا یافت میشود، دارای دو ارزش دارویی است و بیشتر از آن، در طبخ غذای بریانی استفاده میشود. امروزه از هل در تهیه انواع غذاهاف دسرها و مواد خوشبو کننده دهان استفاده میشود.
هل دارای مواد معدنی مانند گوگرد، منیزیم، کلسیم، آهن، پتاسیم، انواع ویتامینها، کربوهیدرات، منگنز، ریبوفلاوین، ویتامین سی، نیاسین، تیامین، سدیم، مس، روی و فسفر است.
دانهی هل در مقایسه با سایر گیاهان که بر اثر گرما، خواص دارویی خود را از دست میدهند، کاملا مقاوم است و تمامی خواص این دانه طی فرآیند تقطیر و حرارت بالا حفظ شده و مایع حاصل شده، عرق هل است که از رایحهی بسیار بالایی با همان مرغوبیت دانه هل برخوردار است.
طبع عرق هل
بر طبق منابع ذکر شده در طب سنتی، طبع عرق هل معطر و مغذی گرم و خشک است و استفاده از آن پس از صرف غذا در بهبود هضم و گوارش و تقویت روده و معده بسیار موثر است.
مصلح عرق هل
از مصلحات عرق هل میتوان به کتیرا و شکر اشاره نمود.
آشنایی با خواص دارویی عرق هل در طب سنتی
- عرق هل یکی از گزینههای عالی برای درمان خانگی گلو درد است. همهی ما گلو درد، این احساس ناخوشایند را تجربه کردهایم. گلو درد گاهی با سوزش همراه است که بسیار آزار دهنده است. عرق هل یکی از گزینههای طب سنتی برای درمان گلو درد و عوارض ناشی از آن است. مصرف عرق هل باعث نرم شدن گلو شده و در طی زمانی کوتاه، این درد را برطرف میکند. همچنین برای رفع این عارضه میتوانید از ترکیب عرق هل به همراه دارچین و عسل نیز استفاده نمایید. برای تهیه این ترکیب به یک استکان کوچک عرق هل، یک تکه چوب دارچین و یک قاشق چایخوری عسل نیز داریم. دارچین و عسل هر دو دارای خواص آنتی باکتریالی قوی هستند و هنگامی که با عرق هل ترکیب شوند، معجزه میکنند. برای گرفتن نتایج مطلوب، از این ترکیب روزی سه فنجان استفاده نمایید.
- عرق هل دارای خواص آرامبخشی عضلات است و به همین خاطر در رفع سکسکه و کاهش دفعات آن بسیار سودمند است. اگر دچار این عارضه شدید و راهی برای رهایی از آن نیافتید، کافیست یک استکان کوچک عرق هل مصرف کنید.
- تقویت قوای جنسی از دیگر خواص درمانی عرق هل در طب سنتی است. تحقیقات حاکی از آن است که گیاه هل دارای ترکیبات بسیار مفید برای تحریک و تقویت قوای جنسی است. مصرف یک استکان عرق هل، تاثیرات مثبتی را در افزایش و تقویت جنسی نشان میدهد.
- افراد دچار مشکل فشار خون بالا، برای تنظیم و کنترل آن میتوانند از عرق هل استفاده نمایند. امروزه اکثریت افراد، به این بیماری که نام دیگر آن، کشندهی بی سرو صدا است، مبتلا هستند. استفاده از عرق هل حتی برای افرادی که دچار این بیماری نیستند نیز پیشنهاد میشود، زیرا از ابتلا به این بیماری پیشگیری میشود.
- پیشنهاد طب سنتی برای درمان کم اشتهایی و افزایش وزن، استفاده از عرق هل است. اشتها آوری از خواص گیاه هل است، مشتقات و فرآوردههای هل نیز مانند روغن و عرق هل، هم دارای این خواص میباشند. تحقیقات نشان میدهد که مصرف مرتب عرق هل، قادر به درمان بیماری هیستوپلاسموز ( یکی از علائم کم اشتهایی)، میباشد. بنابراین برای رفع این مشکل کافیست عرق هل را در برنامهی غذایی روزانه خود قرا دهید.
- برای داشتن دندانهای سالم و بهداشت دهان و دندان، از خواص بینظیر عرق هل غافل نشوید. با مصرف عرق هل به دلیل داشتن خاصیت ضد میکروبی و پیشگیری از پوسیدگی و کرم خوردگی دندانها، سلامت دهان و دندان تضمین میشود. برای این منظور کافیست، نصف استکان عرق هل را برای قرقره، و نصف باقی مانده را نوش جان کنید.
- یکی از درمانهای خانگی و کاملا طبیعی برای رفع بوی بد دهان، مصرف مرتب عرق هل است. با استفاده از عرق هل در چای و نوشیدنیهای دیگر از شر این عارضه رهایی یابید. همچنین میتوانید از این ماده برای شستشو و ضد عفونی کردن دهان و دندان استفاده کنید.
- درمان دیابت از دیگر خواص دارویی عرق هل است. اصولا افراد دارای بیماری دیابت از سطح پایینی از منگنز برخوردار هستند. عرق هل به دلیل غنی بودن از منگنز در پیشگیری از بیماری دیابت بسیار موثر است.
- مصرف عرق هل، تاثیر مثبت در درمان و پیشگیری از ابتلا به سرطان دارد. عرق هل به دلیل ترکیبات موثر در خود از پیشرفت سلولهای سرطانی پیشگیری کرده و حتی در درمان آن نیز موثر است.
- تحقیقات نشان میدهد که عرق هل تاثیر بسزایی در سلامت سیستم گوارش دارد. در طب چینی برای درمان شکم درد و مشکلات گوارشی از عرق هل یا پودر هل استفاده میشود.
- برای درمان بیماری آسم و تنگی نفس، از خواص دارویی عرق هل غافل نشوید. تحقیقات گستردهی محققان در این زمینه نشان میدهد که هل حاوی عناصری است که در کاهش مقاومت مسیرهای تنفسی بسیار موثر عمل میکند. بنابراین مصرف عرق هل باعث تنفس راحتتر میگردد.
- در طب سنتی از عرق هل به عنوان یک نوشیدنی ضدافسردگی استفاده میشود. عرق هل با دارا بودن خاصیت گرمابخشی و انرژی دهی، در بهبود روحیه و افزایش انرژی نقش موثری دارد. مصرف مرتب عرق هل، اضطراب و نگرانی را کاهش، و افسردگی را درمان میکند.
- عرق هل در بهبود و سلامت بینایی بسیار موثر است.
- برای رفع و از بین بردن خلط گلو، استفاده از عرق هل یک گزینهی عالی است.
- با مصرف عرق هل، سلامت معده را بیمه کنید.
- عرق هل در سلامت قلب و پیشگیری از ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی موثر است.
- برای داشتن خوابی راحت، مصرف عرق هل را فراموش نکنید. عرق هل به دلیل دارا بودن خاصیت آرامبخشی و کاهش استرس و اضطراب در رفع اختلالات خواب بسیار موثر است. اگر دچار بیخوابی و اختلال در خواب هستید، با استفاده از این روش طبیعی، خوابی آرام و دلنشین را تجربه کنید.
- عرق هل، کوچک کنندهی تودههای رحمی و فیبروم است.
- تب بر بودن، از دیگر خواص دارویی عرق هل است.
- عرق هل، مسکن درد گوش است.
- یک روش طبیعی و خانگی برای کاهش حملات صرع، استفاده از عرق هل است.
- کاهش دردهای روماتیسمی را با مصرف عرق هل تجربه کنید.
- عرق هل، کولیک را درمان میکند.
- عرق هل در بهبود و افزایش گردش خون نقش بسزایی دارد و از لخته شدن خون پیشگیری میکند.
عرق هل و سلامت مو
- یکی از خواص دارویی عرق هل در طب سنتی، کمک به سلامت و شادابی موها است. عرق هل دارای فواید بیشماری برای موی سر است و به دلیل دارا بودن خواص آنتی اکسیدانی، باعث تغذیه سر شده و سلامت و شادابی را برای موها به ارمغان میآورد. عرق هل با تقویت فولیکولهای مو، در استحکام و افزایش قدرت آنها نقش بسزایی دارد.
- عرق هل دارای خواص آنتی باکتریالی است و به همین خاطر در رفع و درمان عفونتهای سر بسیار موثر است. برای رفع این عارضه کافیست مقداری از عرق هل را به شامپو اضافه کنید و از آن برای شستشو و ماساژ پوست سر استفاده نمایید.
- عرق هل به دلیل دارا بودن ترکیبات و عناصر مفید در خود، از ریزش مو پیشگیری میکند.
عرق هل و سلامت پوست
- یکی دیگر از خواص درمانی عرق هل در طب سنتی، کمک به سلامت و زیبایی هر چه تمامتر پوست است. عرق هل با دفع نمودن سموم از پوست، در شفافیت و زیبایی پوست بسیار کارآمد است.
- عرق هل دارای مقادیر بسیار بالایی ویتامین C است و به همین خاطر گردش خون در پوست را بهبود، و طراوات و شادابی را به همراه میآورد.
- برای داشتن پوستس سالم و زیبا کافیست مقداری از عرق هل را با کمک یک تکه پنبه، بر روی پوست تمیز خود که قبلا با شویندهی مناسب شسته و خشک کردهاید، پوشش دهید. این روند را هفتهای دو الی سه مرتبه قبل از خواب انجام دهید تا نتایج دلخواه حاصل گردد.
- عرق هل دارای خواص آنتی باکتریال است و به همین خاطر در رفع آلرژیهای پوستی بسیار مفید میباشد. اگر از این مشکل پوستی رنج میبرید، کافیست از ترکیب کمی عسل به همراه عرق هل استفاده نمایید. عسل و عرق هل را با یکدیگر ترکیب کنید و از آن برای پوش دهی نواحی مورد نظر استفاده کنید. اجازه دهید این ماسک برای مدت سی دقیقه بر روی پوستتان باقی بماند و سپس با آب ولرم شستشو دهید. استفادهی منظم و مداوم از این ماسک نتایج مثبت را به دنبال خواهد داشت.
- یک روش طبیعی و خانگی برای کاهش و رفع لکهای پوستی، استفاده از عرق هل است. برای رفع این عارضه کافیست هر شب قبل از خواب پوست خود را به مقداری عرق هل آغشته کنید.
عرق هل و سلامت و زیبایی لب
- زیبایی و سلامت لبها نیز از خواص درمانی هل در طب سنتی است. ویتامینهای موجود در عرق هل برای سلامت پوست لب بسیار موثر میباشند.
- در صنعت لووازم آرایشی از عرق هل برای ساخت انواع رژ استفاده میگردد. در واقع هل به عنوان یکی از ترکیبات طبیعی برای ساخت لوازم آرایشی به شمار میرود.
عوارض مصرف عرق هل
- خواص درمانی مصرف عرق هل بر کسی پوشیده نیست، اما بهتر است در برخی موارد، در مصرف آن جانب احتیاط را رعایت نموده و از مصرف بیش از حد پرهیز شود.
- مصرف بیش از حد عرق هل به خصوص در افراد گرم مزاج، باعث بروز سردرد میگردد.
- در دوران بارداری و شیردهی از مصرف افراطی عرق هل جدا پرهیز کنید و قبل از مصرف با پزشک خود مشورت نمایید.
- افراد دچار بیماری سوزاک و سیفیلیس از مصرف عرق هل پرهیز نمایند. اگر دچار این بیماری هستید، هل و سایر فرآوردههای آن مانند عرق و روغن هل را مصرف نکنید.
- استفاده از عرق هل به افراد دچار یبوست، توصیه نمیگردد.
سخن پایانی:
در این مقاله از کاکوتی با عرق هل، طبع و مزاج عرق هل، خواص درمانی عرق هل برای سلامت بدن، پوست، مو و عوارض مصرف بیش از حد آن در طب سنتی آشنا شدیم. امیدواریم این مطالب مورد استفاده و رضایت شما همراهان همیشگی قرار گیرد. در صورت تمایل برای خرید عرق هل میتوانید از همین لینک استفاده کنید.
با تشکر از شما دوست گرامی
در صورت تمایل به تهیه عرقیحات گیاهی میتوانید به
فروشگاه اینترنتی عرقیجات گیاهی کاکوتی مراجعه نماید و خرید خود را در کوتاه ترین زمان ممکن ثبت نمایید . برای دانلود اپلیکیشن اندروید کاکوتی اینجا کلیک کنید