لپه، دانههای جدا شده، پوستکنده و خشکشدهٔ حبوبات است. به عبارت سادهتر، لپه همان نخود است که پوست آن گرفته شده و برای پخت و پز آماده شده است. در ایران، لپه معمولی که بیشتر استفاده میشود، از نوع نخود کفتری است. لپه، دانهای گرد یا بیضی شکل است که معمولاً به رنگهای زرد، سبز یا قهوهای دیده میشود. اندازه لپهها بسته به نوع آنها متفاوت است.
ویژگیهای ظاهری لپه:
شکل: گرد یا بیضی شکل
اندازه: کوچک تا متوسط
رنگ: زرد، سبز، قهوهای
سطح: صاف یا کمی ناهموار
تفاوت لپه با نخود:
ممکن است این سوال برایتان پیش بیاید که لپه و نخود چه تفاوتی با هم دارند. لپه در واقع همان دانه نخود است که پوست آن گرفته شده است. به عبارت دیگر، لپه همان بخش داخلی دانه نخود است.
انواع لپه:
لپهها انواع مختلفی دارند که هر کدام ویژگیهای ظاهری و طعمی متفاوتی دارند. برخی از انواع رایج لپه عبارتند از:
لپه کفتری: رایجترین نوع لپه در ایران است و رنگی بین زرد و سبز دارد.
لپه ماش: از دانه ماش تهیه میشود و اندازه کوچکتری نسبت به لپه کفتری دارد.
لپه عدس: از دانه عدس تهیه میشود و شکل و اندازه آن با سایر لپهها متفاوت است.
مواد معدنی و ویتامینهای لپه: گنجینهای از سلامتی در یک دانه کوچک
لپه به عنوان یک حبوبات پرطرفدار، سرشار از مواد مغذی ارزشمندی است که برای سلامتی بدن بسیار مفید هستند. در این مطلب به بررسی دقیق مواد معدنی و ویتامینهای موجود در لپه و فواید آنها میپردازیم.
آهن: لپه یکی از بهترین منابع گیاهی آهن است. آهن برای ساخت هموگلوبین ضروری است که وظیفه حمل اکسیژن در خون را بر عهده دارد. کمبود آهن میتواند منجر به کمخونی شود.
منیزیم: این ماده معدنی برای عملکرد صحیح اعصاب، ماهیچهها و قلب ضروری است. همچنین در تنظیم فشار خون نقش دارد.
فسفر: فسفر به همراه کلسیم برای ساخت استخوانها و دندانها ضروری است. همچنین در تولید انرژی و عملکرد کلیهها نقش دارد.
پتاسیم: پتاسیم به حفظ تعادل مایعات بدن، تنظیم فشار خون و عملکرد صحیح عضلات کمک میکند.
روی: روی برای سیستم ایمنی بدن، بهبود زخمها و رشد سلولی ضروری است.
ویتامینهای موجود در لپه
ویتامینهای گروه B: لپه حاوی ویتامینهای گروه B مانند تیامین، ریبوفلاوین، نیاسین و فولات است. این ویتامینها برای تولید انرژی، عملکرد سیستم عصبی و سلامت پوست و مو ضروری هستند.
ویتامین K: ویتامین K برای لخته شدن خون و سلامت استخوانها ضروری است.
فواید استفاده از لپه در آشپزی
افزایش ارزش غذایی غذاها: لپه سرشار از پروتئین، فیبر و مواد معدنی است و به همین دلیل ارزش غذایی غذاها را افزایش میدهد.
ایجاد تنوع در رژیم غذایی: با استفاده از لپه در انواع غذاها میتوان تنوع غذایی را افزایش داد و از یکنواختی غذاها جلوگیری کرد.
کاهش هزینهها: لپه نسبت به بسیاری از منابع پروتئینی دیگر ارزانتر است و میتواند به کاهش هزینههای غذایی کمک کند.
جایگزین مناسب برای گوشت: لپه یک جایگزین گیاهی مناسب برای گوشت است و برای افرادی که گیاهخوار یا وگان هستند بسیار مفید است.
نکته: برای بهرهمندی بیشتر از خواص لپه، بهتر است آن را به صورت خیس خورده و پخته مصرف کنید. همچنین، میتوانید لپه را با سایر حبوبات و سبزیجات ترکیب کرده و غذاهای متنوع و سالمی تهیه کنید.
آیا همه افراد میتوانند از لپه استفاده کنند؟
خیر، همه افراد نمیتوانند به طور آزادانه از لپه استفاده کنند. برخی افراد به دلایل مختلف ممکن است مصرف لپه را محدود کنند یا به طور کلی از آن اجتناب کنند.
افرادی که باید در مصرف لپه احتیاط کنند عبارتند از:
- افراد مبتلا به مشکلات گوارشی: افرادی که مشکلات گوارشی مانند نفخ، یبوست یا سندرم روده تحریکپذیر دارند، ممکن است با مصرف لپه دچار تشدید علائم شوند. فیبر بالای لپه میتواند باعث تولید گاز در روده شود و برای برخی افراد ناراحتی ایجاد کند.
- افراد مبتلا به نقرس: لپه حاوی ترکیباتی است که میتوانند سطح اسید اوریک خون را افزایش دهند. افزایش سطح اسید اوریک میتواند منجر به حملات نقرس شود.
- افراد مبتلا به بیماری کلیوی: افرادی که بیماری کلیوی دارند، باید در مصرف لپه احتیاط کنند، زیرا لپه حاوی مقادیر قابل توجهی پتاسیم است که برای افراد مبتلا به بیماری کلیوی میتواند مضر باشد.
- افراد مبتلا به بیماری سلیاک: افرادی که بیماری سلیاک دارند، باید از مصرف لپه اطمینان حاصل کنند که بدون گلوتن باشد، زیرا برخی از فرآوردههای حاوی لپه ممکن است حاوی گلوتن باشند.
خواص درمانی لپه: گنجینهای از سلامتی در یک دانه کوچک
لپه، این حبوبات ساده و پرخاصیت، علاوه بر طعم دلپذیرش، خواص درمانی فراوانی نیز دارد. به همین دلیل، از دیرباز در طب سنتی و مدرن به عنوان یک غذای دارویی مورد استفاده قرار میگرفته است. در ادامه به بررسی برخی از مهمترین خواص درمانی لپه میپردازیم:
- برای قلب و عروق
کاهش فشار خون: پتاسیم موجود در لپه به تنظیم فشار خون کمک کرده و خطر ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی را کاهش میدهد.
کاهش کلسترول: فیبرهای محلول موجود در لپه به کاهش سطح کلسترول بد خون کمک کرده و از بروز بیماریهای قلبی جلوگیری میکند.
تنظیم ضربان قلب: منیزیم موجود در لپه به تنظیم ضربان قلب و بهبود عملکرد آن کمک میکند.
- برای دستگاه گوارش
بهبود هضم: فیبر موجود در لپه به بهبود هضم غذا و جلوگیری از یبوست کمک میکند.
درمان زخم معده: لپه به دلیل خاصیت التیامبخشی به درمان زخم معده کمک میکند.
تقویت رودهها: مصرف منظم لپه به تقویت فلور رودهای و بهبود عملکرد دستگاه گوارش کمک میکند.
- برای پوست و مو
سلامت پوست: ویتامینهای گروه B موجود در لپه به سلامت پوست کمک کرده و از پیری زودرس پوست جلوگیری میکند.
تقویت مو: آهن و پروتئین موجود در لپه به تقویت موها و جلوگیری از ریزش مو کمک میکند.
- سایر خواص درمانی
کنترل قند خون: فیبر موجود در لپه به کند شدن روند هضم قند و در نتیجه کنترل قند خون کمک میکند.
تقویت سیستم ایمنی: ویتامینها و مواد معدنی موجود در لپه به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کرده و مقاومت بدن را در برابر بیماریها افزایش میدهند.
کاهش وزن: لپه به دلیل داشتن فیبر بالا و کالری کم، احساس سیری را افزایش داده و به کاهش وزن کمک میکند.
تقویت استخوانها: کلسیم و فسفر موجود در لپه به تقویت استخوانها و جلوگیری از پوکی استخوان کمک میکنند. خواص لپه برای پوست
ضد پیری: آنتیاکسیدانهای موجود در لپه به مبارزه با رادیکالهای آزاد کمک کرده و از پیری زودرس پوست جلوگیری میکنند.
خواص درمانی لپه برای پوست
- روشنکننده پوست: مصرف منظم لپه به روشن شدن پوست و کاهش لکها کمک میکند.
- آبرسان طبیعی: لپه به دلیل داشتن آب فراوان، به آبرسانی پوست کمک کرده و از خشکی و پوستهپوستی جلوگیری میکند.
- التهابزدایی: لپه دارای خواص ضدالتهابی است که به کاهش التهاب پوست و درمان آکنه کمک میکند.
- کلاژنسازی: لپه به تولید کلاژن کمک کرده و باعث افزایش الاستیسیته و جوانسازی پوست میشود.
خواص درمانی لپه برای مو
- تقویت مو: پروتئین موجود در لپه به تقویت فولیکولهای مو و جلوگیری از ریزش مو کمک میکند.
- رشد مو: آهن و روی موجود در لپه به رشد مو کمک کرده و از موهای شکننده و خشک جلوگیری میکنند.
- درخشندگی مو: ویتامینهای گروه B موجود در لپه به درخشندگی و نرمی مو کمک میکنند.
کاهش شوره سر: خواص ضدالتهابی لپه به کاهش شوره سر و خارش پوست سر کمک میکند.
روشهای استفاده از لپه برای پوست و مو
مصرف خوراکی: مصرف منظم لپه به صورت پخته شده در غذاها، بهترین روش برای بهرهمندی از خواص آن برای پوست و مو است.
ماسک صورت: میتوانید از لپه پخته شده به عنوان ماسک صورت استفاده کنید. لپه را له کرده و با عسل یا ماست مخلوط کنید و به مدت ۲۰ دقیقه روی پوست صورت خود قرار دهید.
ماسک مو: لپه پخته شده را له کرده و با روغن زیتون یا روغن نارگیل مخلوط کنید و به عنوان ماسک مو استفاده کنید.
نکات مهم برای مصرف لپه:
خیساندن: قبل از پخت لپه، بهتر است آن را به مدت چند ساعت خیس کنید تا نفخ آن گرفته شود و مواد مغذی آن بهتر جذب شوند.
پخت کامل: لپه را به طور کامل بپزید تا هضم آن آسانتر شود.
ترکیب با سایر مواد غذایی: مصرف لپه را با سایر مواد غذایی مانند سبزیجات، غلات کامل و مغزها ترکیب کنید تا یک وعده غذایی متعادل و کامل داشته باشید.
مشورت با پزشک: اگر به بیماری خاصی مبتلا هستید یا نگرانی در مورد مصرف لپه دارید، حتما با پزشک خود مشورت کنید.
در کل، لپه یک غذای سالم و مغذی است، اما مانند هر غذای دیگری، باید با توجه به شرایط فردی مصرف شود.
هنگام خرید لپه، برای اطمینان از کیفیت و تازه بودن آن، به نکات زیر توجه کنید:
رنگ: لپه باکیفیت معمولاً رنگ یکدست و روشن دارد. از خرید لپههایی با رنگهای تیره، کدر یا لکهدار خودداری کنید.
بو: لپه تازه بوی مطبوع و طبیعی دارد. اگر لپه بوی نامطبوع یا ترشیدگی میداد، از خرید آن خودداری کنید.
شکل: لپههای سالم شکل یکدست و بدون شکستگی دارند. از خرید لپههایی که شکسته یا له شدهاند خودداری کنید.
اندازه: اندازه لپهها بسته به نوع آنها متفاوت است. لپههای یکدست و هماندازه معمولاً کیفیت بهتری دارند.
نوع لپه: لپهها انواع مختلفی دارند (مانند کفتری، ماش، عدس) که هر کدام کاربردهای متفاوتی دارند. قبل از خرید، نوع لپه مورد نیاز خود را مشخص کنید.
محل نگهداری: لپه را در مکانی خشک و خنک و به دور از نور مستقیم خورشید نگهداری کنید.
تاریخ تولید و انقضا: به تاریخ تولید و انقضای لپه توجه کنید و از خرید لپههایی که تاریخ انقضای آنها گذشته است خودداری کنید.
با تشکر از شما دوست گرامی
در صورت تمایل به تهیه عرقیحات گیاهی میتوانید به
فروشگاه اینترنتی عرقیجات گیاهی کاکوتی مراجعه نماید و خرید خود را در کوتاه ترین زمان ممکن ثبت نمایید . برای دانلود اپلیکیشن اندروید کاکوتی اینجا کلیک کنید