یکی از گیاهان علفی مفید و خودرو گزنه است. طبیعت گرم و خشک دارد و کاربردهای پزشکی فراوانی دارد. مالیدن گزنه به پوست برای درمان دردهای روماتیسمی، آرتروز و مفاصل مفید است. گزنه آهن خاک را جذب می کندو سرشار از آهن هست و به افرادی که دچار کم‌خونی هستند توصیه می‌شود. گزنه مو را تقویت می‌کند و مانع از ریزش آن می‌شود.
معرفی گزنه
گزنه Nettle نام علمی: Urtica dioica
یکی از گیاهان علفی خودرو که اغلب در مناطق مرطوب و نم‌دار رشد می‌کند، گزنه است. ساقه گزنه چهارگوش است و ارتفاعی حدود یک متر دارد. رشد ریشه گزنه به‌گونه‌ای است که محیط اطراف خود را هم در برمی‌گیرد و چون حالت خزنده دارد به‌مرورزمان در تمام محیط پخش می‌شود.
از اسم گزنه هم می‌توان به ماهیت ظاهری آن پی برد. درواقع ساقه گزنه پرزهایی دارد که اگر در تماس مستقیم با پوست و دست قرار گیرد حالت گزش و سوزش در پوست ایجاد می‌شود و روی پوست تاول‌های قرمز همراه با خارش ظاهر می‌شود که آزاردهنده است. با توجه به این موارد تشخیص گزنه از بقیه گیاهان هم خیلی راحت‌تر است. فقط کافی است یک‌بار لمسش کنید و هرگز فراموش نخواهید کرد. برگ‌های گزنه به رنگ سبز خیلی شاد و با رگبرگ‌هایی تقریباً عمیق هستند طوری که از فاصله‌ی زیاد هم به‌راحتی قابل‌مشاهده است.
وقتی برای اولین بار دست شما با گزنه تماس پیدا می‌کند حس خوشایندی نخواهید داشت و به همان دلیل گزنده بودنش که ذکر شد، شاید برای همیشه از این گیاه به‌ظاهر خشن دوری‌کنید، اما اگر از خواص مفید و دارویی بسیار زیاد این گیاه اطلاع داشته باشید، حتماً با گزنه آشتی می‌کنید.
گزنه تخم‌هایی تیره‌رنگ و کوچک همانند تخم کتان دارد و از تمام قسمت‌های گیاه گزنه که شامل برگ‌های تازه، ریشه و دانه آن هست جهت کاربردهای درمانی و دارویی و بهداشتی بهره‌برداری می‌شود.
خاصیت دارویی و درمانی گزنه
گزنه گیاهی با طبیعت گرم و خشک است.
گزنه را در صورتی استفاده کنید که:
- در گروه افرادی با قند بالا یا مبتلا به بیماری دیابت قرار دارید. برای کنترل قند خون بدن خود و درمان آن میتوانید روزانه از گزنه به شکل دم‌نوش یا چای استفاده کنید و تأثیر مثبت آن را در روند بهبودی خود مشاهده کنید.
- مشکل بزرگی پروستات و عوارض آن شما را هم گرفتار کرده است. در ریشه‌ی گزنه مواد و ترکیباتی وجود دارد که جلوی پیشرفت و بزرگ شدن پروستات را می‌گیرد؛ بنابراین میتوانید یک دم‌نوش یا جوشانده مفید از ریشه گزنه تهیه کنید و برای درمان مشکل پروستات از آن میل کنید.
- می‌دانید تغذیه با شیر مادر جهت رشد و نمو بهتر نوزاد و کودک شما در اولویت قرار دارد، اما برای این امر مهم شیر کافی برای سیر کردن و تغذیه نوزاد ندارید و دنبال راهکاری دارویی و گیاهی برای رفع این مشکل هستید. استفاده از گزنه یک روش درمانی گیاهی برای افزایش ترشح شیر مادران است.
- دستگاه گوارشی بدنتان در هضم غذا خوب عمل نمی‌کند و دچار مشکلات بعدازآن می‌شوید. گزنه یک داروی گیاهی مناسب برای تقویت معده، هضم بهتر غذا، از بین بردن کرم روده و معده است.
- مشکل کم‌خونی و فقر آهن دارید. یک راه درمانی ساده، کم‌هزینه و در دسترس استفاده از گزنه است. گزنه به دلیل وجود ویتامین C جذب آهن را بسیار سرعت می‌بخشد و تعداد گلبول‌های قرمز خون را افزایش می‌دهد. برای درمان کم‌خونی گزنه انتخاب مناسبی است.
- سلامت استخوان‌های بدنتان درخطر است و ممکن است پوکی استخوان داشته باشید. گزنه املاحی با خود دارد که نقش بسیار مهمی در تقویت استخوان‌ها و سلامتی آن‌ها دارد. بنابراین برای این‌که از پوکی استخوان جلوگیری کرده باشید حتماً از گزنه به شکل دم‌نوش یا جوشانده استفاده کنید.
- از شوره سر رنج می‌برید و یکی از علت‌هایی است که از حضور در جمع و اجتماع دوری می‌کنید، رشد موهای شما کند شده یا ریزش مو دارید و باید برای حفظ زیبایی و سلامت موهای خود دنبال راه‌های درمانی تقویت مو باشید. اگر از جوشانده غلیظ شده گزنه همانند شامپو برای ماساژ پوست سر و موهای خود استفاده کنید به رشد مو کمک می‌کنید، شوره سر را از بین می‌برید و هم از ریزش و کم شدن مو پیشگیری کرده‌اید. استفاده از گزنه موجب رشد مجدد موها و حتی براق شدن و خوب جلوه دادن مو نیز می‌شود.
- با شروع فصل بهار حساسیت و آلرژی شما هم آغاز می‌شود و به عبارتی دچار تب یونجه می‌شوید. جهت خلاصی از ناراحتی‌های این وضعیت و آرام شدن میتوانید از گزنه استفاده کنید.
- به علت کار و فعالیت زیاد انرژی شما به تحلیل رفته است و احساس خستگی و ضعف می‌کنید. وجود آهن و ویتامین C در گزنه، گزینه مناسبی است که میتوانید برای افزایش انرژی جسم و روح، توان، رفع خستگی و سرحال شدن از گزنه استفاده کنید.
- طبع و مزاج بدنی شما سرد است و ازلحاظ قدرت و توانایی جنسی ضعف دارید. طبع گرم گزنه و ترکیبات بسیار مفیدی که در آن وجود دارد، باعث تقویت و افزایش قوت و نیروی جنسی می‌شود.
- به دنبال درمانی جهت از بین بردن سنگ مثانه و کلیه، عفونت مثانه و به عبارتی یک راه گیاهی درمانی مؤثر برای پاک‌سازی مثانه هستید. مصرف گزنه برای رفع مشکلات مثانه و ناراحتی‌های کلیه بسیار مفید است.
- از آخرین عادت ماهیانه‌ای که داشته‌اید، زمان زیادی گذشته است و به تأخیر افتاده است یا از دردهای قبل از شروع عادت ماهیانه رنج می‌برید و باعث اختلال در روند کار و زندگی شما می‌شود. در این شرایط استفاده از گزنه کمک خیلی زیادی به از بین بردن تأخیر عادت ماهیانه، آرام کردن، کاهش و درمان این دردها می‌کند.
- به خاطر بیماری‌های رماتیسم و نقرس درد دارید و تحمل این دردها مشکل است. میتوانید برای کم کردن درد و آرام شدن آن از گزنه یک پماد مالیدنی روی پوست درست کنید و به محل دردها بمالید و ماساژ دهید تا اثربخشی گزنه را در بهبود دردهای عضلات مشاهده نمایید.
- به خاطر غلظت خونی که دارید دچار عوارض ناشی از آن شده‌اید و نیاز به درمان دارد. میتوانید از گزنه به‌عنوان یک صاف کننده، رقیق‌کننده و افزایش‌دهنده جریان خون استفاده کنید و شاهد بهبود حال خود باشید.
- هنگام دفع ادرار، لکه‌های خون با آن همراه است و برای رفع این مشکل، مصرف گزنه درمان گر خواهد بود.
- بعضی بیماری‌های پوستی را دارید و داروهای مختلف جهت درمان استفاده می‌کنید. استفاده از گزنه برای درمان زگیل، کهیر و بهبود زخم مؤثر است.
- سایر ویژگی‌ها و خواص مفید گزنهرا می‌توان در مواردی چون ادرارآور بودن، رفع اخلاط خونی، درمان بواسیر، درمان گرفتگی‌های کبدی، افزایش تعریق، درمان اسهال، درمان پوست‌های چرب، تقویت سیستم ایمنی بدن، فهرست کرد.
انواع شکل مصرفی گزنه
برای این‌که از خواص خوراکی، درمانی و دارویی گیاه گزنه بهره‌مند شوید، میتوانید آن را به شکل‌های مختلف استفاده کنید که شامل موارد زیر است:
- دم‌نوش گزنه یا چای گزنه: حدود ۵ تا ۸ گرم از برگ گزنه خشک‌شده را در یک لیوان آب جوش اضافه کنید و یک درب بر روی آن قرار دهید و بین ده تا ۱۵ دقیقه صبر کنید تا دم بکشد و درنهایت صاف‌شده این دم‌نوش مفید را میل کنید.
- جوشانده گزنه: برای تهیه جوشانده گزنه حدود ۳۰ تا ۴۰ گرم از گزنه را در با یک لیتر آب مخلوط‌کنید و باهم روی حرارت قرار دهید تا به مرحله جوش برسد و اجازه دهید ده دقیقه بجوشد تا آب اضافی آن تبخیر شود و به غلظت بیشتری برسد. این جوشانده مفید برای صاف کردن خون بسیار مفید است.
- عرق گزنه: از عرق گزنه هم به‌عنوان راه درمانی بسیار اثرگذار برای بیماری‌هایی که لیست شد، استفاده می‌شود؛ اما ازلحاظ اقتصادی مصرف گزنه به‌صورت دم‌نوش و چای کم‌هزینه‌تر است. علاوه بر آن چون حالت طبیعی‌تری دارد از مضرات احتمالی استفاده از عرقیات گیاهی به دلیل فراوری شدن در کارخانه‌های مختلف در امان خواهید بود. البته این نکته را هم می‌توان ذکر کرد که عرق گزنه دردسرهای آماده کردن چای و دم‌نوش را ندارد و بدون فوت وقت می‌توان از آن استفاده کرد؛ بنابراین شاید گاهی به این دلیل بخواهید از عرق این گیاه استفاده کنید.
- روغن گزنه: از روغن گزنه هم می‌توان جهت درمان استفاده کرد. استفاده غالب از روغن گزنه برای درمان و تقویت مو و کاهش دردهای مفاصل و روماتیسمی هست.
نکات مهمی که در مورد مصرف گزنه باید بدانید:
- مصرف گزنه برای خانم‌های باردار و کودکان توصیه نمی‌شود. مگر با تجویز پزشک متخصص طب سنتی و گیاهی.
- استفاده از ریشه‌ی گزنه جهت درمان مشکلات پروستات برای مردانی که در دفع ادرار خود مشکل‌دارند، حتماً باید تحت نظر پزشک متخصص و آگاه باشد.
- درصورتی‌که استفاده بیش‌ازحد از گزنه داشته‌اید، بهتر است بعدازآن مصلحش هم میل شود. مثل کتیرا.
- استفاده از گزنه برای افرادی که معده حساسی دارند باید تحت نظر پزشک باشد.
- مصرف هر ماده خوراکی یا دارویی باید در حد میانه و متوسط باشد تا دچار عوارض جانبی ناشی از مصرف بیش‌ازحد آن نشد، بنابراین برای استفاده از گزنه هم رعایت این نکته ضروری است؛ زیرا استفاده‌ی بیش‌ازحد گزنه ممکن است به کلیه و روده آسیب برساند و موجب تجمع و حبس ادرار در بدن و بند آمدن آن شود.
با تشکر از شما دوست گرامی
در صورت تمایل به تهیه عرقیحات گیاهی میتوانید به
فروشگاه اینترنتی عرقیجات گیاهی کاکوتی مراجعه نماید و خرید خود را در کوتاه ترین زمان ممکن ثبت نمایید . برای دانلود اپلیکیشن اندروید کاکوتی اینجا کلیک کنید