زنیان یکی از گیاهان مفید و دارویی گرم و خشک خودرو است. از زنیان علاوه بر طعم و بوی خوشش جهت درمان دندان‌درد، تقویت معده، رفع نفخ و سوءهاضمه، جهت سلامت قلب، درمان گیاهی برای سرماخوردگی و عوارض ناشی از آن استفاده می‌شود. زنیان رطوبت‌های اضافی بدن و سموم موجود در آن را با ادرار و تعریق زیاد از بین می‌برد و برای تسکین دردهای عضلانی و درد نیش حشرات خیلی مفید است.
معرفی زنیان
زنیان: Ajowan، Ajwain، Ammi نام علمی: Trachyspermum ammi
زنیان یک گیاه بوته‌ای یک‌ساله با ارتفاعی حدود یک متر هست. گیاه زنیان دارای شاخه‌های بدون کرک و برگ‌های نازک ظریف بسیار زیادی است. زنیان گل‌های زیبای سفیدرنگی دارد که به شکل چتر در انتهای شاخه‌ها جمع شده‌اند. بعد از رشد مناسب زنیان میوه‌هایی از آن حاصل می‌شود که زردرنگ و متمایل به قهوه‌ای به شکل بیضی هستند و روی این میوه‌ها و دانه‌ها چند خط عمودی و کمی روشن‌تر از رنگ خود میوه‌ها دیده می‌شود.
انیسون بری، کمون حبشی، اجوان، اسپری کای و نانخواه نام‌های دیگری برای زنیان هستند که در طب سنتی و نواحی مختلف با شرایط آب و هوایی مختلف از این اسامی استفاده می‌شود.
از میوه زنیان در صنایع مختلف خوراکی، بهداشتی و جهت مصرف دارویی و درمانی بهره‌برداری می‌شود.
خاصیت دارویی و درمانی زنیان
زنیان گیاهی با طبیعت گرم و خشک است.
زنیان را در صورتی استفاده کنید که:
گرفتار خوب هضم نشدن غذا و سوءهاضمه هستید و ناراحتی‌های معده اذیتتان می‌کند. استفاده از دانه‌های زنیان به همراه گیاهان دارویی مفید دیگر برای تقویت و گرم کردن معده و رفع سوءهاضمه بسیار مفید و کمک‌کننده است.
اشتها و تمایل کاذبی به خوردن غذا دارید و به همین جهت گرفتار اضافه‌وزن و چاقی هستید. خوب است بدانید که در صورت استفاده از دانه‌های زنیان اشتهای شما به غذا کمتر می‌شود و درنتیجه میتوانید به‌راحتی وزن کم کنید و به وزن متناسب و ایده آل برسید.
دیابت دارید و باید تحت درمان و کنترل باشید تا دچار عوارض بیشتری از این بیماری نشوید. دانه‌های زنیان را میتوانید جهت درمان و بهبود بیماری دیابت مخصوصاً برای درمان دفع زیاد و مکرر ادرار، استفاده کنید و نتایج اثربخش آن را مشاهده کنید.
مشکلات قلبی و ناراحتی مربوط به آن را دارید یا ممکن است گاهی دچار حملات قلبی شوید و این عملکرد ضعیف قلب نگرانتان کرده است و باید درمان شوید. درصورتی‌که گرفتار بیماری‌های مربوط به قلب هستید از دمنوش زنیان یا ترکیب دانه‌های زنیان و آب گرم مصرف کنید تا به بهبود عملکرد قلب و تسکین آن کمک کند و از عوارض مربوط به ناراحتی‌های قلبی در امان بمانید.
دندان‌درد شدید خیلی ناگهانی به سراغتان آمده است و تا رسیدن به دندانپزشکی تحمل درد برایتان سخت است و دنبال راه‌حلی سریع برای تسکین این دندان‌درد هستید. در این صورت حتماً دانه‌های زنیان را در منزل داشته باشید که جوشانده آن با آب و نمک و قرقره کردن این مایع دردهان موجب آرام شدن درد و کاهش آن می‌شود. از زنیان به خاطر رایحه خوب آن در ترکیبات خمیردندان و دهان‌شویه‌ها هم استفاده می‌شود.
گرفتار سرماخوردگی شدید، سرفه و سردرد ناشی از آن شده‌اید. جهت درمان و بهبود این شرایط بیماری میتوانید از دانه‌های زنیان هم به‌صورت دمنوش و هم جویدن دردهان استفاده کنید تا به حال بهتری برسید.
به علت التهاب مفاصل دچار گرفتگی و درد در ناحیه عضلات شده‌اید. جهت بهبود و کاهش دردهای عضلانی میتوانید از دانه‌های زنیان استفاده کنید یا روغن زنیان را که یکی از فراورده‌های تولیدشده از دانه‌های زنیان است روی نواحی دردناک قرار دهید و به رفع دردها و گرفتگی عضلات کمک کنید.
طبیعت و مزاج بدنی سرد دارید و به همین دلیل در تمایلات و غرایز جنسی ضعیف هستید و فکر می‌کنید مشکل بزرگی دارید که باید حل شود. استفاده از دانه‌های زنیان به دلیل اینکه طبیعت گرم دارد و از طرفی ترکیبات طبیعی مفیدی که در آن موجود هست به تقویت و افزایش قوا و تمایلات جنسی کمک فوق‌العاده‌ای می‌کند.
ممکن است به خاطر فعالیت زیاد، اضافه‌وزن یا بارداری و دلایل مختلف دیگری دچار کمردرد شده باشید و نتوانید زیاد سرپا باشید و درد را تحمل‌کنید. در این صورت برای کاهش، از بین رفتن و آرام شدن کمردرد میتوانید از دانه‌های زنیان استفاده کنید.
حشره‌ای مزاحم نیشتان زده است و همان قسمت هم دچار درد شده است. برای از بین بردن و تسکین درد نیش حشره میتوانید از دانه‌های زنیان استفاده کنید.
سردی و رطوبت اضافی موجود در بدنتان باعث بروز بیماری‌هایی مثل پف زیر چشم یا سایر قسمت‌های بدن و انباشته شدن عفونت‌ها و عدم دفع آن‌ها از بدن شده است. دانه‌های زنیان را که استفاده کنید خاصیت ادرارآوری و افزایش تعریق دارد. درواقع با مصرف زنیان و افزایش ادرار و عرق، مواد زائد و نامطلوب و عفونت‌های بدن از طریق آن‌ها از بدن خارج می‌شوند و رطوبت‌های اضافی هم از بین می‌روند و بدن خشک‌تر می‌شود.
به مصرف ماده مخدر تریاک اعتیاد دارید یا کسی را می‌شناسید که این مشکل را دارد و از طرفی هم دوست دارید که استفاده از این ماده مخدر را کم کنید و یا کاملاً ترک کنید و از عوارض ناشی از مصرف آن دور بمانید. حتماً برای شما هم جالب است که بدانید دانه‌های زنیان خاصیتی شبیه تریاق یا تریاک دارند و استفاده از آن برای افرادی که نسبت به مصرف ماده مخدر تریاک اعتیاد دارند تا حد زیادی مانع ضرر رساندن به بافت‌های مختلف بدن می‌شود و از این طریق هم راحت‌تر می‌توان برای همیشه از مصرف تریاک خودداری کرد. بنابراین بهتر است برای کسانی که قصد ترک کردن و کم کردن مصرف مخدر تریاک را دارند، مصرف دانه‌های زنیان را پیشنهاد کنید که علاوه بر بهره‌مند شدن از فواید درمانی بسیار مفید آن از شر ضررهای تریاک هم خلاص و وارد زندگی پاک می‌شوند.
حس می‌کنید حالتان بد است و تهوع و استفراغ به سراغتان آمده است. برای رهایی از این وضعیت و درمان حالت تهوع از دانه‌های زنیان استفاده کنید.
طبیعت سرد بدنی شما موجب شده است تا دوره‌های عادت ماهیانه را به تأخیر بیندازد و این تأخیر و بی‌نظمی نگرانتان کرده است. یک داروی گیاهی و طبیعی بسیار مؤثر با طبیعت گرم و جهت حل این مشکل، زنیان است که خاصیت قاعده آور بودن آن برای افراد سردمزاج بسیار مفید است.
سایر ویژگی‌ها و خواص مفید زنیانرا می‌توان در مواردی چون مسهل بودن، افزایش تعداد اسپرم، کاهش‌دهنده اسید معده، ضدعفونی‌کننده زخم‌ها، عفونت‌ها و لکه‌های پوستی، درمان مشکلات کلیه، کبد و معده، از بین برنده تب، از بین برنده قولنج و شکم‌درد، درمان سرفه، خلط‌آور، کاهش‌دهنده فشارخون، از بین برنده دردهای آرتریت، درمان‌کننده آسم و تنگی نفس فهرست کرد.
انواع شکل مصرفی زنیان
برای اینکه از خواص خوراکی، درمانی و دارویی گیاه زنیان بهره‌مند شوید، میتوانید آن را به شکل‌های مختلف استفاده کنید که شامل موارد زیر است:
دمنوش زنیان یا چای زنیان: حدود ۲ تا ۴ گرم از زنیان را در یک لیوان آب جوش اضافه کنید و یک درب بر روی آن قرار دهید و بین ده تا ۱۵ دقیقه صبر کنید تا دم بکشد و درنهایت صاف‌شده این دمنوش مفید را میل کنید. میتوانید این دمنوش مفید را به‌عنوان یک دهان‌شویه خوش‌بو قرقره کنید. برای بهره‌مند شدن بهتر از خواص مفید دانه‌های زنیان میتوانید از پودر این دانه‌ها استفاده کنید تا بهتر و راحت‌تر جذب بدن شوند.
عرق زنیان: از عرق زنیان هم به‌عنوان راه درمانی برای ضدعفونی کردن، از بین بردن نفخ و ترش کردن معده، بهبود هضم غذا و افزایش عملکرد دستگاه هاضمه، درمان تشنج و سکسکه، کاهش ناراحتی‌های عصبی، تقویت نیروی جنسی و سایر مواردی که در قسمت خواص زنیان ذکر شد، استفاده می‌شود؛ اما ازلحاظ اقتصادی مصرف زنیان به‌صورت دمنوش و چای کم‌هزینه‌تر است. علاوه بر آن چون حالت طبیعی‌تری دارد از مضرات احتمالی استفاده از عرقیات گیاهی به دلیل فراوری شدن در کارخانه‌های مختلف در امان خواهید بود. البته این نکته را هم می‌توان ذکر کرد که عرق زنیان دردسرهای آماده کردن چای و دمنوش را ندارد و بدون فوت وقت می‌توان از آن استفاده کرد؛ بنابراین شاید گاهی به این دلیل بخواهید از عرق این گیاه استفاده کنید.
روغن زنیان: از روغن زنیان هم می‌توان برای از بین بردن بیماری‌هایی که منشأ باکتریایی و قارچی دارند استفاده کرد. از طرفی هم میتوانید با بو کردن این روغن طبیعی عوارض ناشی از سرماخوردگی را آر خود دوری‌کنید و بهبود یابید. برای درمان و کاهش درد زانو و پاهای خود هم میتوانید از این روغن به نواحی درد بمالید. درنهایت از روغن زنیان می‌توان برای سایر مواردی که در قسمت خواص دارویی زنیان بیان شد، بهره برد.
تنتور یا عصاره مایع زنیان هم از محصولات دیگر تولیدشده با زنیان است.
نکات مهمی که در مورد مصرف زنیان باید بدانید:
ازآنجایی‌که طبیعت زنیان گرم است، مصرف آن برای افراد گرم‌مزاج ممکن است عوارضی مثل سردرد را با خود به همراه داشته باشد، بنابراین پیشنهاد می‌شود این افراد از یک مصلح یا یک گیاه با طبیعت سرد مثل گشنیز جهت بهبود بیماری‌های خود استفاده کنند.
مصرف بیش‌ازاندازه دانه‌های زنیان به علت گرم بودن ممکن است موجب افزایش صفرا در بدن و درنهایت ایجاد ناراحتی‌ها و عوارض کبدی شود. بنابراین مدت استفاده از این گیاه دارویی مفید باید طبق برنامه و کنترل‌شده و جهت درمان باشد.
بهتر است خانم‌های باردار و مادران شیرده از مصرف زنیان و فراورده‌های آن پرهیز کنند.
مصرف هر ماده خوراکی یا دارویی باید در حد میانه و متوسط باشد تا دچار عوارض جانبی ناشی از مصرف بیش‌ازحد آن نشد، بنابراین برای استفاده از زنیان هم رعایت این نکته ضروری است.
[lightbox full=”https://kakooti.com/home/27-زنیان.html” title=”عرق زینیان در سرزمین سلامتی کاکوتی“][/lightbox]
با تشکر از شما دوست گرامی
در صورت تمایل به تهیه عرقیحات گیاهی میتوانید به
فروشگاه اینترنتی عرقیجات گیاهی کاکوتی مراجعه نماید و خرید خود را در کوتاه ترین زمان ممکن ثبت نمایید . برای دانلود اپلیکیشن اندروید کاکوتی اینجا کلیک کنید
