زیره سیاه را از دیرباز برای از بین بردن نفخ معده و همچنین هضم بهتر غذا استفاده می‌کردند. طبیعت زیره سیاه گرم و خشک است. هم ادویه خوش‌طعم و ضد نفخ حبوبات است و هم یک داروی گیاهی مفید جهت درمان بیماری‌های تنفسی، کاهش دردهای دوران عادت ماهیانه و افزایش شیر مادران است. دانه‌های زیره سیاه باعث آرام شدن دستگاه گوارش شده و به دفع گاز معده کمک می‌کند. زیره سیاه در درمان آسم و برونشیت نیز مؤثر است.
معرفی زیره سیاه
زیره سیاه: Caraway نام علمی: Carum carvil
زیره سیاه نام گیاهی است که حدود ۳۰ تا ۸۰ سانتی‌متر ارتفاع دارد. ساقه‌های زیره سیاه شفاف و بدون کرک هستند. زیره سیاه برگ‌های سبزرنگ دارد که در قسمت انتهایی ساقه‌ها دم برگ‌هایی به شکل غلاف قرار دارند. گل‌های کوچک به رنگ سفید و میوه‌هایی به شکل بیضی نوک‌تیز و قهوه‌ای تیره متمایل به زرد دارد. در کشور عزیزمان ایران زیره سیاه با عنوان «سوغات کرمان» شهرت دارد و این گیاه بیشتر در کرمان کشت می‌شود.
از دانه زیره سیاه یا همان قسمت میوه این گیاه که بعد از گذشت دو سال از رشد زیره سیاه و با قطع کردن کامل آن حاصل می‌شود، جهت استفاده به‌عنوان ادویه خوش‌طعم و مصارف دارویی و درمانی بهره‌برداری می‌شود.
زیره، زیره رومی، زیره کرمان، شاه زیره، کرویا، کمون رومی و قرنباد نام‌های دیگر زیره سیاه هستند.
خاصیت دارویی و درمانی زیره سیاه
زیره سیاه گیاهی با طبیعت گرم و خشک است.
زیره سیاه را در صورتی استفاده کنید که:
- مشکلات دستگاه گوارشی شامل در معده، نفخ و گاز معده، هضم نشدن غذا، دل‌درد و دل‌پیچه آزارتان می‌دهد و باید درمان شود تا بتوانید حال خوبی داشته باشید. استفاده از زیره سیاه دشمن این ناراحتی‌های معده‌ای است و کمک خیلی زیادی به کاهش و از بین بردن این دردها و عوارض می‌کند. از طرفی هم زیره سیاه یک داروی گیاهی مفید برای گرم کردن و افزایش قوای معده هست.
- می‌خواهید نفخ موجود در حبوبات را هنگام پختن از بین ببرید. در این شرایط زیره سیاه را همراه با حبوبات موردنظر روی حرارت قرار دهید تا هم‌زمان با پختن نفخ موجود در آن‌ها از بین برود. این کار علاوه بر حذف نفخ، طعم و بوی خوبی هم به غذا می‌دهد.
- در دوران عادت ماهیانه احساس می‌کنید عضلات شما گرفته و کوفته است و دنبال راه‌حلی گیاهی برای رفع این مشکل هستید. در این شرایط خاص از زیره سیاه استفاده کنید تا اسپاسم و گرفتگی عضلات را از بین ببرد.
- از آن دسته افرادی هستید که اضافه‌وزن دارید یا چاق هستید و دوست دارید با رژیم غذایی مناسب و رعایت مواردی خاص به وزن متناسب و لاغری برسید و از عوارض ناشی از چاقی و اضافه‌وزن دور بمانید. مصرف زیره سیاه به دلیل طبیعت گرمی که دارد باعث افزایش سوخت‌وساز در بدن و مصرف بیشتر کالری و چربی‌های اضافه به‌عنوان سوخت موردنیاز جریان خون در بدن می‌شود و از این طریق منجر به کاهش و حذف چربی‌های انباشته‌شده در بدن و لاغری و تناسب وزن می‌شود.
- از مشکل تنفسی و بیماری‌های مربوط به آن مثل اسم و برونشیت رنج می‌برید و از طرفی هم از مصرف داروهای شیمیایی پر از عوارض مختلف جهت درمان این بیماری‌ها خسته شدید و دنبال یک‌راه درمانی گیاهی برای برطرف کردن و یا کاهش این بیماری‌ها هستید. پیشنهاد کاکوتی برای رفع ناراحتی‌های تنفسی برای شما استفاده از زیره سیاه است که کمک بزرگی در این مورد می‌کند.
- بدنتان ازلحاظ ایمنی و سیستم عمومی ضعیف شده است و نیاز به تقویت و افزایش بنیه دارد. مصرف زیره سیاه به‌عنوان یک داروی گیاهی جهت تقویت و افزایش قوای ایمنی بدن گزینه بسیار مناسبی است.
- با توجه به تغذیه این روزهای اکثر افراد که غالباً دارای مواد نگه‌دارنده و افزودنی هستند، شما هم خود را در معرض خطر ابتلا به سرطان می‌بینید و جهت حفظ سلامتی و تندرستی خود، تمایل به کاهش عوامل خطرزا و ایجادکننده این بیماری دارید. زیره سیاه را در برنامه غذایی و روزانه خود داشته باشید تا مانع ایجاد بیماری سرطان شود.
- ممکن است گاهی دچار صرع، بیهوشی و تشنج شوید و این اتفاق برایتان آزاردهنده شده است. بهتر است برای کاهش و از بین رفتن این مشکلات زیره سیاه را در برنامه غذایی روزانه خود قرار دهید تا با استفادهکنترل‌شده از این گیاه دارویی مفید بهبود یابید.
- هم‌زمان هم از طعم و مزه یک غذای سرد لذت ببرید و هم اینکه به علت سردمزاج بودنتان از عوارض طبیعت سرد غذا دور بمانید. خیلی ساده میتوانید جهت رسیدن به این خواسته از زیره سیاه در این غذا استفاده کنید و درنهایت غذایی با طبع معتدل تهیه کنید و از فواید تمام ترکیبات موجود در آن بهره ببرید.
- گرفتار بیماری کم‌کاری تیروئید هستید. استفاده از زیره سیاه ترشحات تیروئید را افزایش می‌دهد و یک داروی گیاهی مفید برای درمان کم‌کاری تیروئید هست؛ اما رعایت این نکته بسیار مهم است که نباید در مصرف آن افراط کرد زیرا ممکن است نتیجه عکس داشته باشد.
- می‌خواهید نرمی و لطافت پوست صورت شما برگردد و رنگ آن باز شود. یک راهکار مناسب برای این منظور استفاده از آب زیره سیاه است. به این صورت که زیره سیاه را مدتی در آب خیس می‌کنید و صورت خود را با این آب ماساژ می‌دهید یا اینکه دانه‌های زیره سیاه را پودر می‌کنید و در آب جوش مخلوط می‌کنید و درنهایت این ترکیب را روی صورت قرار می‌دهید و سپس صورت خود را با آب ولرم شست‌وشو می‌دهید تا پوستی صاف و لطیف داشته باشید. جالب است بدانید استفاده از این جوشانده زیره سیاه برای بند آمدن خونریزی بینی، از بین بردن قرمزی و خونریزی‌های رگ‌های داخل چشم مفید است. علاوه بر تمام این موارد مزه مزه کردن این جوشانده در دهان موجب تسکین درد دندان می‌شود.
- سایر ویژگی‌های مفید و دارویی زیره سیاه را می‌توان در مواردی چون سلامتی کبد و کلیه‌ها، مانع لخته شدن خون، افزایش‌دهنده تعریق بدن، از بین برنده سکسکه، خلط‌آور، افزایش شیر مادران، رفع ورم طحال، ضدعفونی‌کننده، رفع اسهال، برطرف‌کننده رطوبت بدن، ادرارآور، از بین برنده دل‌درد کودکان، بادشکن، ضد کرم و قاطع اسپرم فهرست نمود.
انواع شکل مصرفی زیره سیاه
برای اینکه از خواص خوراکی، درمانی و دارویی گیاه زیره سیاه بهره‌مند شوید، میتوانید آن را به شکل‌های مختلف استفاده کنید که شامل موارد زیر است:
- دم‌نوش زیره سیاه یا چای زیره سیاه: حدود ۱ تا ۳ گرم از زیره سیاه را در یک لیوان آب جوش اضافه کنید و یک درب بر روی آن قرار دهید و بین ده تا ۱۵ دقیقه صبر کنید تا دم بکشد و درنهایت صاف‌شده این دم‌نوش مفید را میل کنید.
- عرق زیره سیاه: از عرق زیره سیاه هم به‌عنوان راه درمانی برای هضم بهتر غذا و رفع رطوبت بدن، چربی سوزی و سایر مواردی که ذکر شد استفاده می‌شود؛ اما ازلحاظ اقتصادی مصرف زیره سیاه به‌صورت دم‌نوش و چای کم‌هزینه‌تر است. علاوه بر آن چون حالت طبیعی‌تری دارد از مضرات احتمالی استفاده از عرقیات گیاهی به دلیل فراوری شدن در کارخانه‌های مختلف در امان خواهید بود. البته این نکته را هم می‌توان ذکر کرد که عرق زیره سیاه دردسرهای آماده کردن چای و دم‌نوش را ندارد و بدون فوت وقت می‌توان از آن استفاده کرد؛ بنابراین شاید گاهی به این دلیل بخواهید از عرق این گیاه استفاده کنید.
- روغن زیره سیاه: از روغن زیره سیاه هم می‌توان برای درمان و تقویت سیستم ایمنی بدن، سلامت موها و ناخن‌ها، افزایش قوای جنسی، تسکین سیستم اعصاب، درمان عفونت‌های ناشی از انگل، تقویت کلیه‌ها و کبد و بهبود عملکرد دستگاه گوارشی استفاده کرد.
- تنتور و اسانس زیره سیاه هم سایر فراورده‌های تولیدشده از آن هستند.
نکات مهمی که در مورد مصرف زیره سیاه باید بدانید:
- ازآنجایی‌که طبیعت زیره سیاه گرم است، استفاده بیش‌ازحد از آن برای افرادی که گرم‌مزاج هستند ممکن است عوارضی مثل کهیر ایجاد کند؛ بنابراین بهتر است در مصرف آن حد اعتدال رعایت شود.
- مصرف بیش‌ازحد زیره سیاه اگر جهت درمان اضافه‌وزن و چاقی باشد، ممکن است موجب بروز مشکلات تیروئیدی یا زرد شدن رنگ چهره و لاغری بی‌اندازه شود. توصیه می‌شود در یک برنامه کنترل‌شده از زیره سیاه استفاده شود.
- مصرف هر ماده خوراکی یا دارویی باید در حد میانه و متوسط باشد تا دچار عوارض جانبی ناشی از مصرف بیش‌ازحد آن نشد، بنابراین برای استفاده از زیره سیاه هم رعایت این نکته ضروری است.
زیره سیاه، داروی گیاهی، گیاه دارویی زیره سیاه، فواید درمانی زیره سیاه، زیره سیاه و چربی سوزی
با تشکر از شما دوست گرامی
در صورت تمایل به تهیه عرقیحات گیاهی میتوانید به
فروشگاه اینترنتی عرقیجات گیاهی کاکوتی مراجعه نماید و خرید خود را در کوتاه ترین زمان ممکن ثبت نمایید . برای دانلود اپلیکیشن اندروید کاکوتی اینجا کلیک کنید
