سرماخوردگی از شایع‌ترین بیماری‌های فصل پاییز است که حداقل یک یا دو بار در سال بیشتر افراد را مبتلا می‌سازد. سرما خوردگی عبارت است از ابتلا به عفونت‌های ویروسی مسری در مجاری تنفسی فوقانی از جمله بینی، گلو، سینوس‌ها، گوش‌ها و نای در طب سنتی ترشحاتی که از بینی خارج می‌شود زکام و ترشحات پشت حلق را نزله می‌نامند. ترشحات نزله‌ا‌ی را در دو گروه کلی قرار داده‌اند: نزله گرم و نزله سرد. منشا اصلی این ترشحات مغز است این ترشحات باید از سر و بینی پاک شوند و به‌هیچ‌وجه نباید مانع خروج این مواد شد.
نزله گرم:
علامت‌های ذکر شده در نزله گرم، شامل ترشحات رقیق و آبکی بینی و حلق، سوزش و خارش گلو و حلق، سرخی چشم‌ها، التهاب حلق و گرفتگی بینی و صدا می‌باشد.
نزله سرد:
علائم نزله سرد بیشتر با علائم مزمن شدن و عوارض سرماخوردگی مانند سینوزیت، برونشیت باکتریایی و.. مطابق است.مهم‌ترین علائم شامل ترشحات غلیظ ولزج است که به سختی از مجاری تنفسی جدا می‌شود و میتواند بیشتر به رنگ سفید و کنتر به رنگ‌های زرد و سبز باشد. همچنین فرد دچار سنگینی بدن و کسالت و به‌ویژه سنگینی سر، گرفتگی بینی، صدای تو دماغی است که بیشتر با کاهش حس بویایی و چشایی و کمتر با احساس بو و مزه عفونت و دود همراه می‌باشد.
درمان: اصل درمان در نزله‌های گرم و سرد، به قوام آوردن خلط و ترشحات و آماده کردن آنها برای دفع است؛ بدین معنا که با تدابیر و داروهای مناسب، خلط رقیق را غلیظ و خلط غلیظ را رقیق نماییم
متأسفانه امروزه با بروز اولین نشانه‌های سرماخوردگی مصرف آنتی‌هیستامین و قرص سرماخوردگی مانع خروج این مواد شده و مدتی بعد سرماخوردگی به صورت حادتر و همراه با عفونت برگشت می‌کند که به دلیل سرکوب اولیه که نامناسب بوده است، اتفاق می‌افتد. بیماری سرماخوردگی به دلیل اینکه ویروسی می‌باشد میتواند از طریق هوا یا تماس با فرد بیمار به‌خصوص دست دادن انتقال یابد.
از عواملی که خطر ابتلا به سرماخوردگی را تشدید می‌نماید می‌توان به سرما، محیط‌های شلوغ، سرماخوردگی یکی از اعضای خانواد و غیره اشاره نمود.
برخی علائم سرماخوردگی عبارتند از:
بی اشتهایی، تب، سر درد، گلودرد، خستگی و بی‌حالی، سرفه، آبریزش و گرفتگی بینی
در روزهای اول سرماخوردگی حمام رفتن و تعریق در حمام مضر است ولی در روزهای آخر مفید است. پس از استحمام حتماً سر را باید پوشاند. مصرف حریرهایی که با نشاسته، شکر و روغن بادام شیرین تهیه شده باشد بسیار مفید است. همچنین آش حاوی
اسفناج و ماش پوست کنده و نیز آش جو با عناب یا حریره حاوی سبوس گندم، مغز بادام و عسل همگی مناسب
هستند. در مراحل اولیه احساس بروز سرماخوردگی قرقره کردن آب ولرم همراه نمک یا جوش شیرین، نوشیدن فراوان مایعات گرم و شیرین، استفاده از هوای آزاد در محیط بیرون و تنفس عمیق و استفاده از بخورهای گیاهی توصیه می‌شود.
گیاهان موثر در درمان سرماخوردگی
در صورتی که به بیماری سرماخوردگی مبتلا شده اید استفاده از گیاهان دارویی میتواند تاثیر بسزایی در درمان آن داشته باشد در نظر داشته باشید استفاده از داروهای گیاهی به علت طبیعی بودن و عدم وجود مواد شیمیایی درآنها مضرات و عوارض داروهای شیمیایی را ندارد.
استفاده از گیاهان خلطآور، ضدعفونی کننده و نرم‌کننده سینه و ضد آبریزش بینی به اشکال مختلف، نظیر جوشانده، بخور، ملین و…در گذشته بسیار مرسوم بوده است. بیشتر افراد هنگام سرماخوردگی به پزشک یا داروخانه مراجعه نموده و قرص و داروهای مرتبط با این بیماری را تهیه می‌نمایند. هرگونه دارویی که مانع آبریزش بینی در هنگام سرماخوردگی شود، مضر است و باعث احتباس ترشحات در بدن و غلیظ شدن و تبدیل آنها به نزله می‌شود که نزله خود عامل بیماری‌های گوناگون می‌باشد.
سیر : سیر دارای ماده‌ای به نام آلیسین می‌باشد که دارای خواص ضد میکروبی می‌باشد و در بسیاری از بیماری‌های عفونی می‌توان از آن استفاده نمود. در بیماری‌های شدید می‌توان تا ۶ عدد سیر در روز مصرف نمود. افرادی که سیر استفاده می‌کنند کمتر دچار سرماخوردگی می‌شوند و در صورت ابتلا به سرماخوردگی نیز زود بهبود می‌یابند.
منع مصرف: کسانی که یبوست دارند. افراد گرم مزاج باید آن را به صورت ترشی یا پخته شده استفاده نمایند.
دارچین: دارای طبیعت گرم می‌باشد. در زمان سرماخوردگی با خوردن دارچین داخل بدن خود را نیز گرم نمایید. دارچین ضد باکتری بوده و باعث افزایش تعریق بدن می‌شود.
آویشن: برای درمان سرماخوردگی و عوارض ناشی از آن آویشن استفاده نمایید زیرا اسانس آویشن خاصیت بسیار قوی ضد میکروب دارد و برطرف کننده میکروب‌های تنفسی و سرماخوردگی است. آویشن برای تسکین و درمان علائم و عوارض سرما خوردگی مانند درد، سرفه، تب، گرفتگی بینی مفید است.
روش مصرف: ۱ چای‌خوری پر آویشن را در یک فنجان آب به مدت ۱۰ دقیقه بجوشانید سپس محلول را از صافی گذرانده و ۳ بار در روز میل نمایید و اثر این گیاه را در روند بهبود سرماخوردگی امتحان نمایید. همچنین عسل دارای خاصیت ضد سرفه و خلطآور است ترکیب عسل و آویشن اثرات یکدیگر را مضاعف نموده و در بهبود بیماری بسیار مفید می‌باشد و باعث تسکین سرفه می‌شود.
توجه: بیشتر از ۳ هفته مداوم از آویشن استفاده ننمایید.
سیاه دانه: در صورتی که دچار سرماخوردگی شده اید یا قصد پیشگیری از این بیماری را دارید سیاه دانه استفاده نمایید زیرا سیاه دانه ضد باکتری و ضد ویروس است و میتواند نقش آنتی‌بیوتیک را برای شما داشته باشد. همچنین سیاه دانه موجب تقویت سیستم ایمنی بدن می‌شود و از کاهش انرژی جلوگیری می‌نماید.
روش مصرف: سیاه دانه را میتوانید همراه با عسل یا در خورشت و غذاهای دیگر استفاده نمایید.
بابونه: میتوانید از بابونه به صورت دمنوش یا بخور برای درمان سرماخوردگی استفاده نمایید وخواص شگفت‌انگیز آن را در مقابله با این بیماری مشاهده نمایید.گیاه بابونه اثر آنتی بیوتیک ضعیف دارد اما در صورت ترکیب با آویشن، پونه گوهی و گل ختمی آنتی بیوتیک قوی به شمار می‌رود.
روش مصرف: یک قاشق چای‌خوری بابونه را در یک لیوان آب چوش ریخته و بگذارید مانند چای دم بکشد سپس میل نمایید
در ماه‌های اول بارداری از مصرف بابونه خود داری نمایید.
زنجبیل: اگر تا کنون از زنجبیل برای درمان سرماخوردگی استفاده ننموده اید بهتر است از تاثیر شگفت انگیز آن در درمان سرماخوردگی به خصوص در ترکیب با عسل غافل نشوید.
شیرین بیان: تحقیقات زیادی روی این گیاه دارویی انجام شده است و در درمان بسیاری از بیماری‌ها از جمله سرماخوردگی تاثیر بسزایی دارد. گشاه شیرین بیان سیستم ایمنی بدن را با افزایش سطح اینترفرون ارتقا داده و باعث مقابله و مانع از رشد با ویروس‌ها و باکتری‌ها می‌شود. در صورتی که سرفه شدید دارید یا به تنگی نفس مبتلا شده اید و یا دچار عفونت ریه شده‌ابد از گیاه شیرین‌بیان برای درمان استفاده نمایید. همچنین شیرین بیان عملکردی شبیه به آسپرین داشته و تب را کاهش می‌دهدو مسکن مناسبی برای سردرد می‌باشد.
منع مصرف: استفاده از گیاه شیرین بیان ممکن است منجر به عدم دفع آب و افزایش فشار ون شود. در صورتی که فشار خون بالا دارید باید از استفاده طولانی مدت شیرین‌بیان خودداری کنید.
گل ختمی: گل ختمی نیز مانند گیاهان گفته شده در بالا به دلیل دارا بودن ترکیبات قندی موسیلاژی خاصیت دارویی در درمان سرماخوردگی دارد چرا که باعث نرم شدن مجاری تنفسی، خلط آوری و توقف سرفهها می‌شود از برگ و گلبرگ‌های گل ختمی میتوانید به صورت عرق یا دمنوش استفاده نمایید.
منع مصرف: زنان باردار و مادران شیرده باید از زیاد خوردن آن پرهیز کنند. همچنین کسانی که سرد مزاج هستند باید ختمی را با عسل بخورند.
جهت رفع گرفتگی بینی، روغن‌های محلّل مانند روغن مرزنجوش، بابونه و شوید در بینی بچکانند و حتی در برخی منابع چون «قانون» اشاره شده که بدن و بویژه دست و پاها، اطراف ناف و نشیمنگاه را با این روغن‌ها روغنمالی نمایند.
جوشانده‌های گیاهی:
خوردن جوشانده‌ای از ترکیب گیاه زوفا، ریشه شیرین‌بیان و انجیر جهت نرم کردن سینه و طبع مفید است و افرادی که سرماخوردگی شده‌اند می‌توانند از این جوشانده برای بهبود سرماخوردگی استفاده نمایند (روزی سه بار یک قاشق غذاخوری از این جوشانده را با ۵عدد انجیر، در یک و نیم‌لیوان آب جوشانده ، پس از صاف کردن، میل نمایید.
در صورتی که دچار بیماری سرماخوردگی شده‌اید ۵۰ گرم آویشن شیرازی، ۴۰ گرم پونه کوهی ،۳۰ گرم گل پنیرک و ۲۵ گرم گل ختمی را بایکدیگر مخلوط کرده و به همراه چند عدد عناب بجوشانید و پس از صاف کردن روزانه ۴ نوبت از آن را میل نمایید. در هر وعده یک لیوان از این جوشانده مصرف نمایید بهتر است از زیاد جوش خودن محلول جلوگیری نمایید.
جوشانده ای از ترکیب شوید، بابونه، بومادران، آویشن و مرزنجوش را در هنگام سرماخوردگی میل و تاثیر آن را در درمان این بیماری مشاهده نمایید. همچنین میتوانید بعد از صاف کردن جوشانده به صورت نیمگرم آن را بر سر ریخته یا استنشاق نمایید (روزی چهر بار هر بار ۱ قاشق غذاخوری از این مخلوط را در ۲ لیوان آب جوشانده و بعد از صاف کردن میل نمایید.
با تشکر از شما دوست گرامی
در صورت تمایل به تهیه عرقیحات گیاهی میتوانید به
فروشگاه اینترنتی عرقیجات گیاهی کاکوتی مراجعه نماید و خرید خود را در کوتاه ترین زمان ممکن ثبت نمایید . برای دانلود اپلیکیشن اندروید کاکوتی اینجا کلیک کنید
